Thảo luận về mối quan hệ giữa DeSci và MeMe币: Cân bằng giữa đổi mới và đầu cơ

Gần đây, sự kết hợp giữa khoa học phi tập trung (DeSci) và MeMe coin đã gây ra nhiều cuộc thảo luận. Từ việc phát hành token liên quan đến khoa học đời sống của Pump Science, đến sự quan tâm của cộng đồng nghiên cứu đối với token liên quan đến Scihub, cho đến những sáng kiến mới từ một số dự án DeSci lâu đời, sự phát triển trong lĩnh vực này rất đáng chú ý. Đặc biệt, khi thị trường cho rằng độ nóng của DeSci sắp giảm, một nhà phân tích đã đưa ra quan điểm "DeSci năm 2024 sẽ như DeFi năm 2019", lại một lần nữa thổi bùng đam mê của mọi người.

Các ý tưởng như công trình khoa học mở và tái cấu trúc mô hình nghiên cứu đã khiến nhiều người từ các lĩnh vực khác nhau cảm thấy phấn khích. Đối với những người bị ảnh hưởng bởi tư tưởng cánh tả, các đồng tiền có ngoại ứng tích cực dường như tràn đầy cảm giác công lý. Tuy nhiên, chúng ta cần suy nghĩ: Liệu MeMe币 có thực sự cần một ngoại ứng tích cực như DeSci không?

Có quan điểm cho rằng, MeMe coin về bản chất là một loại xổ số kỹ thuật số của thập kỷ 20 thế kỷ 21, chủ yếu nhằm cung cấp cho thế hệ trẻ một cơ hội tham gia vào việc phân phối của cải. Việc gán cho xổ số một ý nghĩa cao cả có thể dẫn đến việc nhiều người phải trả "thuế trí tuệ", cuối cùng chỉ mang lại lợi nhuận cho người chơi lớn.

Nhưng từ một góc độ khác, giao dịch MeMe coin là một ví dụ điển hình của nền kinh tế sự chú ý, tuân theo quy luật truyền thông. Một câu chuyện tốt, dù là tác động tích cực hay hiện tượng văn hóa, đều có thể trở thành phương tiện truyền tải hiệu quả trên mạng xã hội. Từ góc độ này, DeSci thực sự đã cung cấp cho MeMe coin một sự đồng thuận thị trường danh dự khá tốt.

Vậy, DeSci có cần hiệu ứng làm giàu và sự chú ý của thị trường mà MeMe币 mang lại không? Câu trả lời là có. Là một lĩnh vực tương đối nhỏ, mặc dù có một số tổ chức và cá nhân nổi tiếng ủng hộ, các dự án DeSci vẫn được coi là đồng tiền xã hội của một nhóm nhỏ, khó thu hút sự chú ý và đầu tư từ dòng vốn chính thống.

Cuối cùng, liệu DeSci có thể trở thành một đổi mới mang tính cách mạng như DeFi? Điều này có khả năng nhất định. Theo quan điểm triết học khoa học, khoa học không chỉ liên quan đến sự thật mà còn liên quan đến quyền lực, đặc biệt là cấu trúc quyền lực tôn giáo của cộng đồng khoa học. Dù là DAO nghiên cứu hay mô hình gây quỹ mới, tất cả đều đang cố gắng thách thức và đổi mới cấu trúc quyền lực hiện có của cộng đồng khoa học. Mặc dù hiện tại chỉ là đốm lửa nhỏ, nhưng đã mang lại hy vọng.

Tuy nhiên, chúng ta cũng nên nhận ra rằng DeSci có những khác biệt cơ bản so với DeFi. DeSci thiếu tính chất tài chính cao của DeFi, không có tính khả kết hợp và chu kỳ đòn bẩy, do đó khó có thể tạo ra tài sản mới quy mô lớn như DeFi. Tuy nhiên, tiềm năng của DeSci trong việc thúc đẩy đổi mới khoa học và sự cởi mở vẫn đáng được mong đợi.